Raadscommissie

Voor de leefbaarheid op Texel is het belangrijk dat een passende woonruimte beschikbaar is voor maatschappelijk en economisch gebonden inwoners, waaronder nieuwe Texelaars. De woonvisie + uitvoeringsprogramma dragen daar aan bij. Het college heeft besloten de concept woonvisie Texel 2024 vast te stellen en voor te leggen aan de raad.

De woonvisie is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de projectgroep (Woontij, Omring en TOP). In de zomer is gesproken met de dorpscommissies en waren er gesprekken met Texelse jongeren en senioren. Er is ook gesproken met stakeholders over tijdelijke huisvesting van (seizoen)werkers en met zorgprofessionals. Tevens is er burgerparticipatie georganiseerd.

Deze woonvisie geeft invulling aan:

• Genoeg passende woningen voor Texelaars

Een belangrijke opgave voor de komende tijd is snel te zorgen voor genoeg passende woningen voor Texelaars en iedereen met economische of maatschappelijke binding die op ons eiland wil wonen. Tijdelijke huisvesting voor (seizoens)personeel is een aparte opgave maar staat niet los van de reguliere woningbouw.

• Blijvend betaalbaar en beschikbaar

Het moet voor huurders en kopers weer makkelijker wordt om iets betaalbaars te vinden. Het doel is naar 30% sociale huur toegroeien. Het bouwprogramma bestaat voor minimaal 80% uit betaalbare nieuwbouw. Met instrumentarium gaan we ervoor zorgen dat betaalbaar aanbod ook beschikbaar blijft.

• Een plek voor jong en oud

Het (ver)bouwen van de juiste woningen is een belangrijk onderdeel om meer dynamiek in de woningmarkt te brengen zodat meer mensen kunnen doorschuiven naar een passende woning. In een passende woning kunnen mensen langer zelfstandig wonen.

• Een duurzaam Texel

Woningbouw dient bij te dragen aan een gezonde leefomgeving. Zo komt de vitaliteit en het welzijn van bewoners naar een hoger plan, verbetert de biodiversiteit en klimaatadaptatie. Dat betekent dat opgaves voor woning(ver)bouw in samenhang worden bekeken met de uitgangspunten voor duurzaamheid.

• Een bouwprogramma per dorp

Het uitganspunt is om de woningen verspreid over de dorpen te bouwen, ten behoeve van de leefbaarheid. Per dorp is daarom een verfijning van het bouwprogramma aangebracht. Dit is het startpunt om de dorpsagenda’s met stakeholders uit te werken.

• Monitoring

De woonvisie is een momentopname van het dan bekende woningbouwprogramma, prognose voor demografische ontwikkelingen en wet-, en regelgeving met betrekking tot wonen etc. Dit zijn geen echter statische uitgangspunten. Door de ontwikkelingen te volgen kunnen de plannen uit de woonvisie, of instrumenten op tijd worden bijgesteld als dat nodig is.

Ter uitvoering van de visie heeft het college een uitvoeringsprogramma opgesteld.

De ‘Huisvestingverordening Texel 2020’ heeft als doel om goedkope en betaalbare woningen beschikbaar te houden voor maatschappelijk en economisch gebonden Texelaars. De ‘Huisvestingverordening Texel 2020’ is geldig t/m 24 februari 2025. Door het ongewijzigd vaststellen is de werkingsduur met 1 jaar verlengd. In dat jaar stelt Texel een nieuwe huisvestingsverordening op. Daarin worden de gevolgen van de nieuwe woonvisie en de Wet Versterking regie volkshuisvesting verwerkt.

Het college stelt de raad voor een budget ad. € 2.900.000 ter beschikking te stellen voor de kosten van de Gemeentelijke opvang Oekraïners Texel (GOO Texel). De kosten worden in 2025 onder de bekostigingsregelingen van het Rijk voor de opvang van Oekraïense ontheemden gebracht. De kosten van de GOO Texel worden volledig vanuit de rijk gedekt.

Woontij en de gemeente hebben afgesproken om voor de huisvesting van de ontheemden uit de Oekraïne 2 complexen in te zetten Marsweg Noord en Starkenburgh. Daarnaast zijn er in beide complexen woningen beschikbaar voor starters en spoedzoekers. Zowel Marsweg Noord (speciaal gerealiseerd voor bovengenoemde doelgroepen) en Starkenburgh (sloopwoningen) behoren niet tot de reguliere woningvoorraad, waardoor er geen extra druk op deze voorraad komt.

De ontheemden uit de Oekraïne zijn nu gehuisvest op de hotelboot Formidable in de haven van Oudeschild. De inzet van hotelboten voor de huisvesting van Oekraïners en asielzoekers is niet ongebruikelijk, maar dat is voor de langere termijn niet wenselijk. Het is de verwachting dat de noodzaak voor de opvang van ontheemden uit de Oekraïne de komende jaren niet zal afnemen.

In de appartementen van Marsweg Noord en Starkenburgh kunnen de Oekraïense ontheemden beter worden gehuisvest. Huisvesting die bijdraagt aan hun integratie en die hun in staat stelt om een ‘eigen leven’ te leiden. De meeste Oekraïners hebben inmiddels een baan op Texel.

Met de GOO Texel wordt mede invulling gegeven aan de Spreidingswet. Ter uitvoering van de Spreidingswet hebben de gemeente Den Helder en de gemeente Texel een bestuursovereenkomst gesloten. In het kort komt deze overeenkomst erop neer dat de gemeente Texel bovenop de eigen taakstelling van 130 ontheemden uit de Oekraïne 50 extra opvangplekken realiseert voor de taakstelling van de gemeente Den Helder. Dit betekent dat de gemeente Texel 200 opvangplekken moet realiseren, zodat er effectief 180 ontheemden kunnen worden opgevangen. De gemeente Den Helder neemt dan de volledige taakstelling van de gemeente Texel voor de opvang van 82 asielzoekers over. Hiermee is het niet nodig om een Asielopvang op Texel te realiseren.

De raad voor te stellen een budget ad. € 2.900.000 ter beschikking te stellen voor de kosten van de Gemeentelijke opvang Oekraïners Texel en hiervoor in 2025 rijksbekostiging te vragen op basis van de gemaakte afspraken, waarmee de kosten volledig worden gedekt.

Dit is een lokale uitwerking van de regionale Strategie Klimaatadaptatie Noordkop 2021-2026. Deze strategie en uitvoeringsagenda is opgesteld, omdat we in heel Nederland inmiddels de gevolgen van klimaatverandering merken. Er is meer sprake van wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen. Volgens de KNMI-scenario's (2023) en de Deltascenario's (2024) zal de zeespiegel, in het meest gunstige geval, alsnog met bijna een halve meter toenemen in 2100. Daarnaast wordt verwacht dat alle weersextremen alleen maar verder zullen toenemen. Deze gevolgen hebben impact op onze economie, gezondheid en veiligheid. Het is van groot belang dat Nederland zich aanpast aan deze veranderingen. Daarom is in het Deltaprogramma 2021 opgenomen dat Nederland in 2050 klimaatrobuust moet zijn ingericht. Het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie is een gezamenlijk plan van gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk om Nederland in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust te hebben ingericht. Op Texel gebeurt er al veel op het gebied van klimaatadaptatie. Zo zijn er bijvoorbeeld al wadi’s en ondergrondse waterbergingen gerealiseerd en zijn boomspiegels vergroot. Ook ondernemend Texel is op verschillende fronten bezig met dit onderwerp. In samenwerking met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier zijn slimme stuwen gerealiseerd en op de golfbanen zijn waterbergingen gecombineerd met zonnepanelen. Maar we zijn er nog niet, daarom is er een lokaal programma opgesteld, de Strategie en uitvoeringsagenda klimaatadaptatie Texel. In deze uitvoeringsagenda worden de nationale en regionale ambities vertaald naar doeltreffende maatregelen waar lokaal invulling aan is gegeven om de gevolgen van 1) hevige neerslag, 2) langdurige droogte, 3) extreme hitte en de kans op 4) overstromingen te minimaliseren en de waterveiligheid op orde te houden. Hiervoor zijn actiepunten opgesteld die middels een plan van aanpak tot uitvoering zullen worden gebracht. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kansenkaarten om een duidelijk beeld te krijgen van waar we op het eiland de grootste impact kunnen maken. Met behulp van kansenkaarten zal er in beeld worden gebracht welke locaties prioriteit krijgen. Het doel hiervan is om zo veel mogelijk actiepunten op te nemen in huidige projecten om kosten en tijd te besparen. Met als doel om in 2050 een klimaatrobuust eiland te zijn.

Voorafgaand aan dit agendapunt  zal er een korte toelichting worden gegeven door wethouder Kieft.

Het controleprotocol heeft als doel dat de gemeenteraad nadere aanwijzingen geeft aan de accountant over de reikwijdte van de accountantscontrole, de daarvoor geldende normstellingen en de daarbij verder te hanteren goedkeuring- en rapporteringstoleranties voor de controle van de programmarekening van de gemeente Texel. 
De accountant (ETL Assurance & Overheidsaccountants B.V.) van de gemeente is gecontracteerd om de externe controle uit te voeren voor de Programmarekening 2024. 

Het normenkader is een overzicht van de relevante wet- en regelgeving met bepalingen over financiële beheers handelingen. In het toetsingskader is vastgelegd aan welke bepalingen binnen dit normenkader al dan niet financiële consequenties worden verbonden. 
Het normen- en toetsingskader moet jaarlijks geactualiseerd worden met nieuwe verordeningen die door uw raad zijn vastgesteld. Voorheen werd dit gemandateerd aan uw college, dit is vanaf programmarekening 2023 niet meer mogelijk omdat het college vanaf dan een rechtsmatigheidsverantwoording dient op te nemen in de jaarrekening. Zij kunnen daarom niet meer zelf de kaders vaststellen voor de toetsing van deze rechtmatigheid.

Reserves en voorzieningen zijn nodig voor financiële stabiliteit. Het is daarom belangrijk dat er inzicht en kaderstelling is. 

Conform de bepalingen van de financiële verordening wordt deze nota periodiek herzien (1 x in de 2 jaar) en aan de raad voorgelegd ter vaststelling. In deze nota wordt voorgesteld om met de auditcommissie in gesprek te gaan over de frequentie van deze actualisering, te denken valt aan 1 keer per collegeperiode. We stellen dit voor omdat de raad meerdere keren per jaar wordt geïnformeerd over de stand van de reserves en voorzieningen, er in de tussentijd nauwelijks beleidswijzigingen zijn en de raad elke nieuwe raadsperiode andere beleidskeuzes kan maken voor het beleid omtrent reserves en voorzieningen waardoor het passend is dit per collegeperiode te actualiseren.

In deze nota is het Leerwerkbedrijf de Bolder opgenomen als onderdeel van de gemeente net als bij de programmabegroting 2025. Dit betekent dat de verschillende reserves van de Bolder zijn samengevoegd. 

In deze nota zijn de beleidsuitgangspunten, functies, doelstellingen en de actuele omvang van de reserves en voorzieningen inzichtelijk gemaakt en waar nodig geactualiseerd. 
Het reserveringsbeleid is erop gericht om het aantal en de omvang van de bestemmingsreserves en voorzieningen minimaal te houden zodat algemene middelen breed inzetbaar blijven. 
De reserves en voorzieningen zijn gescreend op nut, noodzaak en omvang. Dit heeft geresulteerd in een aantal voorstellen in deze nota. Zoals het opheffen van de bestemmingsreserve ‘Brede Regeling Combinatiefunctie/buurtcoach. Dit omdat de gemeente hiervoor via de Regeling specifieke uitkering sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en sociale basis 2023-2026 middelen voor ontvangt en een aparte bestemmingsreserve niet meer nodig is. 

De omvang van de reserves is in de laatste twee jaar met per saldo circa € 7 miljoen gestegen van € 39 naar € 46 miljoen. Dit komt voornamelijk door een toenemende omvang aan overhevelingen incidentele budgetten en het instellen van nieuwe bestemmingsreserves. Ook de omvang van de voorzieningen is per saldo toegenomen met ruim € 1,5 miljoen. Dit komt hoofdzakelijk door mutaties in de voorzieningen ten behoefte van de grondexploitaties. Het is vanuit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplicht om bij grondexploitaties voorzieningen te vormen ter hoogte van het verwachte negatieve resultaat. 
Doordat meerdere grondexploitaties een exploitatietekort hebben per 01-01-2024, zijn de bijbehorende voorzieningen toegenomen. De omvang van de stille reserve die opgeteld kan worden bij het weerstandsvermogen blijft afgerond € 1,8 miljoen. De weerstandscapaciteit is uitstekend zoals berekend bij de programmabegroting 2025. Er zijn geen extra maatregelen nodig om het weerstandsvermogen op peil te houden/krijgen. De omvang van de ondergrens van de algemene reserve is voldoende omdat de risico’s hiermee zijn op te vangen.

De omvang van de algemene uitkering voor de jaren 2024-2029 is via de septembercirculaire 2024 van het rijk bekend. In de begroting 2025 en het meerjarig financieel perspectief is rekening gehouden met de financiële uitkomsten van de meicirculaire 2024. In de perspectiefnota 2026 wordt het meerjarenperspectief vanaf 2026 geactualiseerd conform deze circulaire. De mutatie in 2025 is voor kennisgeving en wordt incidenteel geactualiseerd met de uitkomst van de meicirculaire 2025 voor dat jaar.

Door een wijziging van de Gemeentewet en aanpassingen in het Rechtspositiebesluit decentrale politieke ambtsdragers en de Regeling rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers moet de Verordening rechtspositie raads- en commissieleden 2023 worden aangepast. De Regeling rechtspositie burgemeester en wethouders gemeente Texel 2021 moet gelijktijdig worden aangepast.

Om die reden wordt aan de raad voorgesteld te besluiten:

1. De Verordening rechtspositie raads- en commissieleden gemeente Texel 2025 vast te stellen;
2. De Verordening rechtspositie raads- en commissieleden gemeente Texel 2023 in te trekken;
3. Kennis te nemen van de aanpassing van de Regeling rechtspositie burgemeester en wethouders gemeente Texel 2021.

Het aanpassen van de Regeling rechtspositie burgemeester en wethouders gemeente Texel 2021 is een collegebevoegdheid, vandaar de ter kennisname.

De belangrijkste aanpassingen in de Verordening rechtspositie raads- en commissieleden zijn:

• Verduidelijking dat bij het declareren van onkosten geen bewijsstukken nodig zijn als het bij de vergoeding om een forfaitair bedrag gaat;
• Regeling voor de vergoeding van reiskosten voor dienstreizen buiten de gemeente naar aanleiding van een wijziging van de Gemeentewet op dit punt;
• Aanpassing van het bedrag van de maximale toelage voor een lid van een bijzondere raadscommissie met ingang van 1 januari 2024;
• Facultatieve bepaling om politieke ambtsdragers onder bepaalde voorwaarden informatie- en communicatievoorzieningen te kunnen laten overnemen bij aftreden of ontslag.

De Verordening rechtspositie raads- en commissieleden gemeente Texel 2025 en de Regeling rechtspositie burgemeester en wethouders gemeente Texel 2025 treden 1 dag na publicatie in het Gemeenteblad in werking.

Het college van burgemeester & wethouders stelt de gemeenteraad voor te in te stemmen met het Integraal Veiligheidsplan 2025-2028. Het plan bevat een aantal veiligheidsthema’s waar de komende vier jaar extra aandacht op zal worden gevestigd. Het betreffen de volgende veiligheidsthema’s: 
a. Jeugd en veiligheid 
b. Ondermijnende criminaliteit 
c. Digitale veiligheid 
d. Verkeersveiligheid 
Tevens wordt de eilandspecifieke situatie van Texel, in relatie tot alle veiligheidsthema’s, als doorlopend aandachtspunt voorgesteld. Het IVP betreft een compact strategisch document dat de prioriteiten en doelstellingen op het gebied van integrale veiligheid beschrijft. Voorafgaand aan het IVP heeft de gemeente een veiligheidsanalyse met (onder meer) een inwonersraadpleging uitgevoerd

De ontwerpwijziging is, zoals die door het Algemeen Bestuur van het Samenwerkingsverband is vastgesteld op 4 april, voorgelegd aan de raden van de eilanden.
De gemeenteraden van Texel, Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog hebben vervolgens geen zienswijze ingediend op de ontwerptekst. De gemeenteraad van Terschelling heeft de onderstaande zienswijze ingediend die is overgenomen door het Algemeen Bestuur op 4 juli 2024. De tekst van de zienswijze is doorgevoerd in het bijgesloten ontwerp van de regeling.
De raad van de gemeente Terschelling; ‘16 april 2024; het commissieadvies 5 juni 2024 en het amendement, ter vergadering ingediend;
Besluit: Kennis te nemen van Ontwerpwijziging Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband De Waddeneilanden en de volgende zienswijze kenbaar te maken op de Ontwerpwijziging Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband De Waddeneilanden

In het besluit de zin in artikel 11, lid 5, 3e zin te wijzigen: “Daarnaast besluit het algemeen bestuur om, voorafgaand aan het nemen van een besluit met groot politiek, financieel, of maatschappelijk belang, de raden van de gemeenten in de gelegenheid te stellen om een zienswijze naar voren te brengen.”

In het vervolg van de ontwerpwijzing GR Samenwerkingsverband De Waddeneilanden 2024 waarover het college op 23-04-2024 een besluit heeft genomen gaat het nu nog om de laatste stap, de zogenaamde toestemmings- en vaststellingsprocedure.

De gemeentelijke rekenkamer onderzoekt of het gemeentelijke beleid zinnig, zuinig en zorgvuldig uitgevoerd wordt. De Gemeentewet schrijft voor dat de gemeenteraad een rekenkamer instelt. Een rekenkamerfunctie of rekenkamercommissie is niet meer mogelijk. De gemeente Ameland neemt nu deel in de gemeenschappelijke rekenkamercommissie de Waddeneilanden. Het voorstel is om de bestaande samenwerking voort te zetten en de rekenkamercommissie om te vormen naar een rekenkamer die een personele unie aangaat.